• Zoran RistićPrirodno matematički fakultet, Univerzitet u Novom Sadu, Srbija
• Dragutin MatarugićPoljoprivredni fakultet, Univerzitet u Banjoj Luci, Republika Srpska, BiH
• Darko DrobnjakCentar za očuvanje autohtonih rasa, Beograd, Srbija
• Dragan BožićPrirodno matematički fakultet, Univerzitet u Novom Sadu, Srbija
• Milivoje UroševićCentar za očuvanje autohtonih rasa, Beograd, Srbija

DOI: 

https://doi.org/10.7251/AGRSR1203501R

Abstract

Metiljavost kod jelenske divljači na području dva lovišta specijalnig rezervata prirode „Gornje podunavlje” postala je veoma veliki problem. Uzročnik bolesti su paraziti iz grupe pljosnatih crva (Phylum Platyhelminthes)i to veliki metilj (Fasciola hepatica, Linnaeus, 1758), valiki američki metilj (Fasciola magna, Cobbold, 1855) i mali metilj (Dicrocoeliumdendriticum, Rudolphi, 1819). Prema podacima iz dostupne literature uzročnik metiljavosti kod jelenske divljači u ritskim područjima Srbije u najvećem broju slučajeva je američki metilj, dok se mali metilj uglavnom dijagnostikuje kod muflona (Marinković,2008). Konfiguracija terena na kojima se nalaze lovišta, koja su plavna i močvarna, stvaraju pogodne uslove za razvoj američkog metilja.  Kod odstreljenih grla jelenske divljači na osnovu patomorfološkog nalaza i izgleda jetre, izgleda dlake, sluzokoža i opšteg stanja uhranjenosti jedinki , postavljena je sumnja na metiljavost. Prilikom spoljašnjeg pregleda odstreljenih životinja, primećeno je da su životinje u lošoj kondiciji, sa slabo razvijenom skeletnom muskulaturom i slabim rezervama masnog tkiva. Dlačni pokrivač bio je lošeg kvaliteta, a u perianalnoj regiji uočena je diareja. Sluzokože su bile blede. Kod više od 50% pregledanih životinja makroskopski su se mogle uočiti promene na jetri. Jetra je bila uvećana, prljavo sive boje sa cističnim formacijama. Koezistencija je bila uglavnom gumasta. Ciste su bile ispunjene mrkom sluzavom tečnošću iz kojih su na pritisak izlazili paraziti listastog oblika.Takođe kod odstreljenih jedinki primetno je umanjenje  trofejene vrednosti rogovlja usled bolesti i zaostajanja u telesnom razvoju. Na osnovu do sada dobijenih rezultata evidentno je da postoji sumnja na metiljavost kod jelenske divljači. Patoanatmoski nalazi ukazuju na invadiranost američkim metiljem, ali tačna determinacija parazita i konačna dijagnoza bi se postavilia koprološkim pregledom, tako da na osnovu dosadašnjih rezultata ne može se sa tačnom sigurnošću govoriti o vrsti uzročnika metiljavosti na ovom području.