REZIME

Pre više od 70 godina je utvrđeno da je magnezijum jedan od makroelemenata neophodnih za normalno zdravlje i proizvodnju ovaca. Oko 60 % ukupnog magnezijuma u organizmu životinja nalazi se u kostima, od kojeg js oko 30 % u kombicaciji sa fosfatima. Magnezijum se javlja u intra i ekstracelularnim tečnostima mekih tjelesnih tkiva. Od posebnog je značaja za praktičnu ishranu ovaca činjenica da se unutar ćelija mekih tkiva magnezijum nalazi u većoj koncentraciji od bilo kojeg drugog elementa, sa izuzetkom kalijuma, Magnezijum je neophodan u svim reakcijama transfera fosfora, a u određenim tkivima kompleksiran je sa adenozin trifosfatom (ATP), adenozin difosfatom (ADP) i adenozin monofosfatom (AMP). U određenim reakcijama magnezijum je, takođe, uključen u metabolizam masti i ugljenih hidrata, kao katalizator velikog broja enzima. Utvrđena je velika varijabilnost u sadržaju magnezijuma u različitim kabastim hranivima, kao posljedica njsgovih količina i dostupnosti u zemljištu. Leguminoze su obično bogatije od trava u sadržaju magnezijuma. Minimalne potrebe ovaca u porastu obično se mogu obezbediti sa pašom ili obrokom koji sadrži 0,007 % ili 700 ppm u suvoj materiji hrane. Veća količina, 0,1 % magnezijuma, je neophodna za ovce u laktaciji. Stepen obezbeđenosti životinja, međutim, zavisi od biodostupnosti magnezijuma u hrani ovaca. U toku ovih ispitivanja utvrđen je sadržaj magnezijuma u zemljištima različitih lokaliteta Republike Srpske (Manjača, Kneževo), proizvedenoj hrani (sijenu), jetri, fecesu i urinu. Na kraju je u metaboličkim ispitivanjima, izvedenim na ovcama, utvrđen bilans magnezijuma pri ishrani životinja sa hranom proizvedenom na ispitivanim lokalitetima, odnosno njegova biodostupnost.

          Ključne riječi: mineralni segmenti, ovce, hrana